လူငယ္နယ္လွည့္ေက်ာင္းဆရာေလးစိုင္းေလာင္မိန္းသည္ တက္ၾကြသည့္ရွမ္းအမ်ိဳးသားေက်ာင္းဆရာတစ္ေယာက္ျဖစ္ကာ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ေတာင္ၾကီးျမိဳ ့နယ္၊ မိုင္းေသာ္အေရွ ့၊ဘုရားငါးဆူရြာတြင္ၾကီးျပင္းလာသူတစ္ဦးျဖစ္သည္။
ယခုေဖၚျပမည့္ေတြ ့ဆံုေမးျမန္းခန္းထဲတြင္ ၄င္းကိုယ္ႏွိဳက္ ၾကံဳေတြ ့ေနရသည့္ ေ၀းလံေခါင္ဖ်ားေဒသအတြင္း တစ္ရြာ၀င္တစ္ရြာထြက္ကာ မတူညီကြဲျပားသည့္ေဒသခံမ်ားႏွင့္မည္သို ့မည္ပံုဆက္ဆံရပံုႏွင့္ အခက္အခဲအတားအဆီးမ်ားမည္မွ်ရွိေစကာမူ အဘယ္ေၾကာင့္ နယ္လွည့္ေက်ာင္းဆရာတစ္ဦးအျဖစ္ဆက္လက္ၾကိဳးစားရပ္တည္ေနမွဳအပါအ၀င္ အျခားပညာေရး၊လူမွဳေရးႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားကိုပါ ေဆြးေႏြးထားပါသည္။
ေမး- MTTမျဖစ္လာခင္ ယခင္ဘာအလုပ္ေတြလုပ္ခဲ့ပါသလဲ
ေျဖ- MTT မလုပ္ခင္မွာ ရြာတြင္ေတာင္ယာအလုပ္လုပ္ကိုင္ရင္း ေႏြရာသီအခ်ိန္တြင္ မိမိရြာမ်ာမိခင္ဘာသာျပဆရာအျဖစ္ (၈)ႏွစ္ခန့္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တယ္။ ရပ္ရြာအတြင္းရွိ လူငယ္အဖြဲ႕အစည္းမွာလည္းပဲ ဒု-ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ပါ၀င္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ထို႔နည္းတူစြာ မိမိရိုးရာယဥ္ေက်းမႈအကဆရာအျဖစ္လည္းထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးပါတယ္။
ေမး- ဆရာ့အေနနဲ ့MTTစတင္လုပ္ျဖစ္ခဲ့သည့္အေၾကာင္းအရင္းေျပာျပေပးႏိုင္မလား။
ေျဖ- ဟုတ္ကဲ့ပါ။ MTTစလုပ္ျဖစ္ခဲ့ရသည့္အေၾကာင္းအရင္းကေတာ့ဒီလိုပါ။ မိခင္ဘာသာစာျပဆရာတစ္ဦးတစ္ေယာက္အေနျဖင့္ ေျပာရမည္ဆိုရင္ မိမိရဲ့ရပ္ရြာတစ္ရြာတည္းကိုပဲ ပညာေရးပိုင္းတြင္ မတိုးတက္ေစခ်င္ဘူးေပါ့ေနာ္။တစ္ျခားေဒသရွိကေလးငယ္မ်ားကိုလည္း စာတတ္ေျမာက္ေစခ်င္တယ္။တုိးတက္ေစခ်င္တယ္္။ ေက်ာင္းေနရမယ့္အရြယ္ေတြက အရြယ္ႏွင့္မမွွ်ပဲ ေတာင္ယာအလုပ္မ်ားမွာ သူတို႔၏ေရွ႕ေရးဘ၀ ကိုမႏွစ္ျမွဳပ္္္ေစခ်င္တာအမွန္ပါ။ အကယ္လို့ မိမိိရဲ့ရြာတြင္မွာသာ ဆက္လက္လုပ္ကိုင္မည္ဆိုရင္ Community Network ခ်ိတ္ဆက္မႈသည္လည္း မိမိ၏ရြာအတြင္းေလာက္သာခ်ိတ္ဆက္ႏိုင္မယ္။တစ္ရြာမေျပာင္း သူေကာင္းမျဖစ္ ဆိုသည့္ဆိုရိုးအတိုင္း မိမိအတြက္လည္းဒီထက္ေကာင္း မြန္လာေအာင္ ကိုယ္တိုင္ရွာေဖြမွရမွာျဖစ္ေၾကာင္းေတြးမိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိမိ၏ရြာတစ္ရြာတြင္သာ စာသင္ၾကားေနမည့္အစားတစ္ျခားေဒသရွိ ကေလးမ်ားအတြက္လည္း ငါလုပ္ရမယ္ ဆိုျပီး ရွမ္းစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈအသင္း(ေတာင္ႀကီး) ႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္ျပီးေႏြရာသီမိခင္ဘာသာျပဆရာ အျဖစ္နယ္လွည့္ျပီးသြားေရာက္သင္ၾကားေပးခဲ့ရာမွေအာက္တိုဘာလတြင္ယခုလက္ရွိCREDမွာ ဒုဥကၠဌတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ ဆရာဦးစိုင္းေအာင္သန္းမွ အဖြဲ႕မွာတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရန္အတြက္ ၀န္ထမ္းလိုအပ္္ေနေၾကာင္း၊ထိုအလုပ္သည္မိမိနွင့္လည္းသင့္ေတာ္ေၾကာင္းသတင္းေပးကမ္းလွမ္းလာတဲ့အတြက္ မိမိ၏လူမ်ိဳးအတြက္ ဒီထက္ပိုေကာင္းမြန္ေအာင္လုပ္ေပးမယ္ကေလးမ်ားအတြက္သာမက မိိမိအတြက္ လည္းတက္လမ္းတစ္ခုျဖစ္သလိုမိမိ၏လူမ်ိဳးအတြက္လည္းေကာင္းက်ိဳးအတြက္မ်ားလည္းေဆာင္ရြက္ရတဲ့အတြက္ ယခုလိုMTTအလုပ္ကို ၂၀၁၇ေအာက္တိုဘာလကတည္းကစတင္လုပ္ျဖစ္သြားတာပါ။
ေမး- MTTရွိျခင္းျဖင့္ေဒသအတြက္ဘာေတြအက်ိဳးေက်းဇူးရရွိပါသလဲ
ေျဖ- MTTရွိျခင္းျဖင့္ ေဒသတြင္းရွိ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့အေျခအေနမ်ားကို သိလာရတယ္။ ကေလးသူငယ္မ်ားရဲ့ပညာေရးအေျခအေနေသာ္လည္းေကာင္း၊ေက်းရြာသူေက်းရြာသားမ်ား၏လုပ္ကိုင္စားေသာက္္ေနထိုင္မႈမ်ားႏွင့္ေက်ာင္းေကာ္မတီမ်ား၏ပညာေရးတြင္မည္သို႔မည္ပုံတစ္ဘက္တစ္လမ္းကေနပါ၀င္ေနၾကတာကိုလည္းသိရွိရတယ္။ထိုထက္မကကေလးသူငယ္မ်ားအတြက္သင္ၾကားသင္ယူမႈလြယ္ကူေစရန္ဆရာ၊မမ်ားမွမည္သို႔ေသာနည္းလမ္းမ်ား၊မည္သည့္ဗဟုုသုတမ်ား၊မည္သို႔ေသာစြမ္းေဆာင္နိုင္မႈမ်ားႏွင့္လက္တြဲေခၚေဆာင္ၾကတာကိုလည္းေလ့လာေတြ႔ရွိနိုင္ျခင္းအားျဖင့္ေနာက္ေနာင္မ်ားတြင္ဒီထက္မကတိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေစရန္အတြက္မည္သည့္သင္တန္းမ်ား၊မည္သည့္သင္ၾကားမႈနည္းလမ္းမ်ား၊ ပညာေရးႏွင့္ပတ္သက္ေသာမည္သည့္သင္တန္းအမ်ိဳးအစားမ်ား ထပ္မံထည့္သြင္းပို႔ခ်ရမွာကိုလည္း ေတြ႕ရွိႏိုင္တာေပါ့ေလ။အရင္ကဆိုရင္ မိဘအမ်ားစုဟာ မိမိတို႔ကေလးမ်ားရဲ့ေရွ႕ေရးအတြက္ပညာေရးဆိုတာ ဘယ္ေလာက္အထိအေရးပါမွန္းမသိရာကေန အခုလိုMTTမ်ားထားရွိျခင္းအတြက္ ကြင္းဆင္းေလ့လာရာအခ်ိန္ေတြမွာ မိဘမ်ားနဲ ့ေတြ႔ဆုံၿပီး အသိပညာမ်ားေပးမွဳ၊ေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ မိဘမ်ားမွယခင္ကထက္ပိုမိုသိရွိလာျပီး ပညာေရးပိုင္းတြင္ အားေပးလာၾကတယ္။ ရပ္ရြာအတြင္းမွာ ေလလြင့္ေနမည့္အစား ေက်ာင္းျပင္ပဘက္ကို မေရာက္ၾကရေတာ့ပဲပညာေရးမ်ားကို ေကာင္းမြန္စြာေလ့လာသင္ၾကားခြင့္ရရွိလာတာေပါ့ေနာ္။ အဲဒါေၾကာင့္MTTမ်ားရွိျခင္းသည္ ေဒသရွိရပ္ရြာမ်ားအတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ေသာ္လည္ေကာင္း မ်ားစြာေသာအေထာက္အကူေပးႏိုင္တဲ့ျပီး ေဒသအတြက္အက်ိဳးမ်ားစြာရရွိႏိုင္တယ္။
ေမး- MTTမ်ားရဲ့စိန္ေခၚမႈေတြက ဘာေတြလဲ
ေျဖ- နယ္လွည့္ခရီးသြားခ်ိန္ၾကဳံရတဲ့လမ္းခရီးအခက္အခဲမ်ားလညး္ၾကဳံေတြ႔ရတာေပါ့။ရာသီဥတုအေျခအေနအေပၚမွသာမူတည္ပါတယ္။တစ္ခါတစ္ေလ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနမတည္ျငိမ္ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္နဲ ့ တုိက္္ဆိုင္ေနပါကလမ္းခရီးတြင္မိုးခ်ဳပ္ရျခင္း၊စစ္ေၾကာင္းမ်ားနွင့္ရင္ဆိုင္ရျခင္း၊ေမးျမန္းခံရျခင္း၊စစ္ေဆးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခံရတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔ေနရာမ်ားဆိုရင္ရလာတဲ့ေဒတာမ်ားကိုဖ်က္ဆီးခံလိုက္ရတာမ်ားလည္းၾကဳံခဲ့ဖူးတယ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲပင္စိန္ေခၚမႈမ်ားနဲ ့ၾကဳံေတြ ့ေပမယ့္လည္း ငါ့လူမ်ိဳး အတြက္ငါလုပ္ရဦးမယ္။ ငါလက္ေလ်ာ့လိုက္ရင္ ဒီကေလး၊ဒီေဒသအတြက္ဘယ္သူကလာေရာက္ကူညီေပးမလဲ ဆိုတဲ့စိတ္တစ္ခုတည္းသာ ေရွ့သို႔ဆက္လွမ္းခ်ီတယ္။ စစ္ေဆးမႈမ်ားနဲ ့ၾကဳံေတြ ့ ရင္လည္းကိုယ့္ရဲ့လက္ရွိလုပ္ေနတဲ့ပညာေရးအေၾကာင္းမ်ားကိုရွင္းျပေပးသလို ပါလာတဲ့စာရြက္စာတမ္းမ်ားထုတ္ျပတယ္၊ ဘယ္ကိုသြားျပီး ဘာသြားလုပ္မလဲ စသည္ျဖင့္ေပါ့ဗ်ာ။ ေျဖရွင္းရင္ဆိုင္္ေက်ာ္ျဖတ္ရတာေပါ့။ တစ္ခ်ိဳ႔လမ္းခရီးမ်ားက်ေတာ့ ေတာင္ၿပိဳတာရယ္၊ လမ္းေၾကာင္းပိတ္တာရယ္နဲ ့ပဲ မၾကာသင့္ပဲၾကာသြားတဲ့ခရီးလည္းၾကံဳခဲ့ဖူးတယ္။တစ္ခါတစ္ေလ မိုးေတြက သဲၾကီးမဲၾကီးရြာသြန္းတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးေတြမွာေတာ့ ေရၾကီးျပီးတစ္ဖက္ကမ္းကိုကူးမရေတာ့ပဲ အနီးအနားအနားရြာမွေသာင္တင္ေစာင့္ဆိုင္းရတဲ့အခါမ်ိဳးလည္းရွိတာေပါ့ေလ။ ေဒသတြင္းမွာေနထိုင္ၾကတဲ့ တစ္ျခားလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆံုခ်ိန္မွာ ဘာသာစကားအခက္အခဲမ်ားနဲ ့ၾကဳံရတတ္တယ္။မိဘမ်ားနဲ ့ေတြ႔ဆုံတဲ့အခ်ိန္မွာလည္း အေတြ႔အၾကဳံမရွိေသးရင္ေတာ့ စကားေျပာရာမွာအထစ္အေငါ့ျဖစ္သြားတာကိုလည္းၾကဳံခဲ့ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေႏြရာသီသင္တန္းမ်ားျပဳလုပ္ခ်ိန္မွာလည္း ကိုယ္သင္မယ့္သင္ခန္းစာမ်ားကို မေက်ညက္တာလား၊ အေတြ႔အၾကဳံမရင့္က်က္ေသးတာလား၊ ေမ့သြားတာေၾကာင့္ပဲလား။ သင္တန္းသားမ်ားေမးလာတဲ့ခ်ိန္မွာ ခ်က္ခ်င္းမေျဖဆိုႏိုင္တဲ့အခ်ိန္မ်ားလည္းၾကဳံရပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ သင္ၾကားမႈေဘာင္မွထြက္သြားျပီးသင္ရမယ့္သင္ခန္းစာနဲ ့မကိုက္ညီေတာ့တဲ့အေျခအေနမ်ိဳးလည္းၾကဳံရတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ေလ၊ ကိုယ့္အရည္အခ်င္းကိုေတာ့ အျမဲျမွင့္တင္ရမွာပဲေပါ့ေလေနာ္။
ေမး- MTTတစ္ေယာက္ရဲ့မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့အရည္အခ်င္းေတြက ဘာေတြလဲ
ဆက္ဆံေရးေကာင္းးမြန္ေျပျပစ္သူတစ္ေယာက္ျဖစ္ရပါမယ္။ ခရီးထြက္ႏိုင္္ေသာသူျဖစ္သလို အေျပာအဆိုေျပျပစ္ရမယ္။သင္ၾကားသင္ယူမႈမ်ားျပဳလုပ္ႏိုင္သူျဖစ္သလို အျပဳအမူေကာင္းမ်ားရွိသူျဖစ္ရပါမယ္။ရိုးသားၾကိဳးစားျပီး စာရိတၱေကာင္းမြန္သူျဖစ္ရပါမယ္။
ေမး- ဆရာ့ရဲ့ ပီတိအျဖစ္ရဆုံးအခ်ိန္ကဘယ္အခ်ိန္မ်ားမွာလဲ
ေျဖ- ကုိယ္သြားရမယ့္ရြာကို လမ္းခရီးေခ်ာေခ်ာေမာေမာအဆင္ေျပေျပနဲ ့ေရာက္သြားတဲ့အခ်ိန္ေပါ့။ လိုအပ္တဲ့အခ်က္အလက္မ်ားကိုုစုံစုံလင္လင္ရတဲ့အခ်ိန္ေလးေတြရယ္၊ ကေလးမ်ားနဲ ့ ေတြ႔ဆုံတဲ့အခ်ိန္နဲ ့ သူတို႔ကိုစာသင္ေပးရတဲ့အခ်ိန္မွာေရာေပါ့ေနာ္။ေက်ာင္းသားမိဘမ်ားကဖက္လွဲတကင္းၾကိဳဆိုျပီးတရင္းတႏွီးစကားစျမည္ေျပာၾကတဲ့အခါတိုင္းပီတိျဖစ္မိတယ္။ သက္ဆိုင္ရာေဒသအဖြဲ ့အစည္းေတြက မျငီးမျငဴပဲ ေစတနာအရင္းခံျပီးတစ္ရြာ၀င္တစ္ရြာထြက္လိုက္ပို ့ေပးတဲ့အခါတိုင္းလည္း ပီတိျဖစ္မိတာေပါ့ေလေနာ္။
ေမး- ကြင္းဆင္းတဲ့အခ်ိန္တြင္းမွာေပါ့ေနာ္ ဆရာ့ရဲ့အားလပ္ခ်ိန္ေတြမွာဘာေတြလုပ္ျဖစ္ေသးလဲ
ေျဖ- ကိုယ္လုပ္ရမယ့္လုပ္ငန္းအျပင္ ေက်ာင္းပိတ္ရက္မ်ားနဲ ့တုိက္ဆိုင္ေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေက်ာင္းသားမိဘေတြနဲ ့ ေတာင္ယာထဲလိုက္ျပီးကူညီေပးတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလေက်ာင္းသန္႔ရွင္းေရးကိုလည္းကူလုပ္ေပးတယ္။ ေက်ာင္းေကာ္မတီမ်ားနဲ ့ ေတြ႔ဆုံျပီး သူတို ့့ တစ္ေတြၾကဳံေတြ႔ရတဲ့ရပ္ရြာအေျခအေနမ်ားနဲ ့ ပတ္သက္ျပီးကိုယ္သိသမွ်အျပန္အလွန္Sharingလုပ္ျဖစ္တယ္။
ေမး- နယ္လွည့္ေက်ာင္းဆရာလုပ္ငန္းဒီ့ထက္တိုးတက္ေအာင္ျမင္ေအာင္ ဘာေတြလုပ္ဖို ့စိတ္ကူးရွိပါသလဲ
ေျဖ- နယ္လွည့္လုပ္ငန္းဒီ့ထက္မကတိုးတက္ေအာင္ျမင္လာေအာင္ သင္တန္းမ်ားစြာထပ္တက္ခ်င္တယ္။ ဒီထက္လည္းၾကိဳးစားမယ္။ ရသမွ်အခြင့္အေရးကိုလည္းအက်ိဳးရွိရွိအသုံးခ်သြားမွာပါ။ ထိုနည္းတူစြာပဲ MTTမ်ားပိုမိုတိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေစရန္အတြက္ သူတို ့နဲ ့ ကိုက္ညီမယ့္သင္တန္းမ်ားကိုလည္းစီစဥ္ေပးရန္လုိအပ္ပါတယ္။ လက္ေတြ႔လုပ္ငန္းမ်ားလညး္ၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာျပဳလုပ္ေပးရန္လည္းလိုအပ္ပါတယ္။ သို႔မွသာ ျပသာနာမ်ားနဲ ့အခက္အခဲမ်ားၾကဳံလာပါက ေတြေ၀မႈမရွိပဲ ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္းေျဖရွင္းနိုင္မွာပါ။